Outpatient parenterale antimicrobiële therapie (OPAT) is een optie voor klinisch stabiele patiënten waarvoor geen indicatie is voor (verdere) behandeling in het ziekenhuis, maar waarbij nog wel intraveneuze behandeling met antimicrobiële middelen noodzakelijk is. Het OPAT team beoordeelt of een patiënt geschikt is voor OPAT aan de hand van de ‘Checklist medische criteria’.
Niet alle antibiotica zijn geschikt voor OPAT. Dit is onder andere afhankelijk van farmacokinetische en farmacodynamische kenmerken van het antimicrobiële middel en de fysisch-chemische stabiliteit. De haalbaarheid wordt overlegd met de dienstdoende ziekenhuisapotheker.
Antibiotica worden in het ziekenhuis veelal toegediend via een intermitterend IV-infuus. Thuis wordt er om praktische redenen maximaal 1 tot 2x daags of middels een continu infuus toegediend. In onderstaande tabel staat aangegeven of een continu infuus eventueel mogelijk is en of het al dan niet door de ziekenhuisapotheek bereid kan worden.
| Antibioticum | Continu 24-uurs infuus thuis mogelijk ja/nee | Elastomeerpomp mogelijk ja/nee | Opmerkingen |
| Amoxicilline |
Ja, alleen in overleg (veelal 2 infusen a 12 uur, i.v.m. houdbaarheid)
|
Nee (i.v.m. houdbaarheid) |
IV-infuus in 30 minuten of continu infuus. Amoxicilline in oplossing is niet stabiel. Continu infuus alleen in overleg met dienstdoende ziekenhuisapotheker, veelal verdeeld over 2 infusen a 12 uur. |
| Amoxicilline/clavulaanzuur | Nee (i.v.m. houdbaarheid) | Nee (i.v.m. houdbaarheid) |
Amoxicilline in oplossing is niet stabiel en ontleedt sneller in aanwezigheid van clavulaanzuur. Kan vanwege korte houdbaarheid niet door de ziekenhuisapotheek worden bereid. IV-infuus in 30 minuten. |
| Aciclovir | Nee | IV-infuus in 60 minuten, om neerslag van aciclovir in de nieren te voorkomen. | |
| Benzylpenicilline | Ja | Ja | Ziekenhuisapotheek heeft niet-gebufferd product in assortiment en bereid daarom geen benzylpenicilline infusen/elastomeren. Continu infuus kan wel via openbare apotheek. |
| Cefazoline | Ja | Ja | IV infuus in 30-60 minuten of continu infuus |
| Cefotaxim | Ja | Ja | IV infuus in 60 minuten of continu infuus |
| Ceftazidim | Ja | Ja | IV infuus in 30 minuten of continu infuus |
| Ceftriaxon | Ja | Ja | IV-infuus in minimaal 30 minuten om hoge concentraties in de gal te voorkomen (ceftriaxon kan als calciumzout neerslaan in de galblaas), of continu infuus. |
| Cefuroxim | Ja | Ja | IV infuus in 30-60 minuten of continu infuus |
| Ciprofloxacine | Nee | Nee | IV-infuus in 60 minuten. Kant-en-klare infusiezak/flacon beschikbaar. Zoveel mogelijk oraal. |
| Clindamycine | Ja | Ja | IV infuus in 20-40 minuten (max 30 mg/min) of continu infuus na oplaaddosis. |
| Cotrimoxazol | Nee | Nee |
Slecht oplosbaar, neerslagvorming. IV-infuus in 60 minuten. Kan vanwege korte houdbaarheid niet door de ziekenhuisapotheek worden bereid. |
| Ertapenem | Nee | IV-infuus in 30 minuten. | |
| Flucloxacilline | Ja | Ja (t/m 12 gram) | IV-infuus in 30 minuten of continu infuus. |
| (Furosemide) | Ja | Ja | IV-infuus, max 4 mg/min, of continu infuus. |
| Ganciclovir | Nee | IV-infuus in 60 minuten. | |
| Gentamicine | Nee | IV-infuus in 30 minuten. | |
| Meropenem |
Ja (2 infusen a 12 uur, i.v.m. houdbaarheid) |
Nee (i.v.m. houdbaarheid) |
IV-infuus in 30 minuten. De stabiliteit van meropenem oplossingen is beperkt. Een continu infuus wordt verdeeld over 2 infusen a 12 uur. |
| Metronidazol | Nee | Nee | IV-infuus in 30-60 minuten. Kant-en-klare infusiezak/flacon beschikbaar. |
| Rifampicine | Nee | Nee | Instabiel. IV-infuus in 1-3 uur. Kan vanwege korte houdbaarheid niet door de ziekenhuisapotheek worden bereid. |
| Vancomycine | Ja | Ja (t/m 2400 mg) | IV-infuus in 1-3 uur (max 10 mg/min en minimaal 60 min), of continu infuus. Spiegelbepaling noodzakelijk in overleg met ziekenhuisapotheker. |
| Voriconazol | Nee | IV-infuus in 1-3 uur, maximaal 3 mg/kg/uur. |